Universitaire Bibliotheken Leiden

Anneke Dirkx, 28 november 2016

ICLON (de Leidse onderwijskundigen) heeft onze online tutorials gereviewd. Het blijkt dat de tutorials goed in elkaar zitten, maar dat er nog verbetermogelijkheden zijn. Zo maken we de tutorials, waar mogelijk, wat persoonlijker door een persoonlijke introductie door de vakreferent toe te voegen. Ook hebben we de tutorials visueel wat aantrekkelijker gemaakt. Het nut van de tutorialsoftware Guide on the Side bleek toen wij onze catalogus interface veranderden. We hebben vrijwel niets in de tutorials hoeven te veranderen!

Inmiddels hebben we ook een aantal workshops voor onderzoekers op de rails staan. Deze gaan vooral over omgang met data.

 

Fontys Hogescholen

Lidy van den Broek, 25 november 2016

Afgelopen schooljaar een project gedaan met de Fontys Hogeschool Mens en Gezondheid. Alle eerstejaars voltijd studenten Verpleegkunde kregen hun lesmateriaal digitaal aangeboden. Het projectplan is geschreven door Alda de Weger, het project heet ELLES (E-Learning Lessen voor Effectief Studeren). In dit project is samengewerkt mt de uitgevers Boom, Pearson en Expertcollege. ELLES heeft op het KNVI congres een eervolle vermelding gekregen bij de initiatiefrijks van het Victorine van Schaickfonds. Nav ELLES gaan wij nu steeds meer het IV onderwijs Blended en deels online aan keren.

We zijn bezig kennisclips te maken en voor de zichtbaarheid naar de instituten hebben we pitches opgenomen waarin wij ons als infotmatiespecialisten op een nieuwe manier voorstellen aan de instituten. Op dit moment zijn we met de tool Schoolergy ons IV onderwijs aan het inrichten. Het is in ieder geval de bedoeling om dit open en online aan te gaan bieden.

 

Hogeschool Rotterdam

Mathieu Sikkema, 24 november 2016

 

Tot en met oktober 2016 heb ik als adviseur informatievaardigheid 145 docenten en 14 opleidingsmanagers binnen de Hogeschool Rotterdam (HR) gesproken over hun wensen en eisen m.b.t. informatievaardigheid.

In diezelfde periode heb ik bij 9 opleidingen een pitch gedaan. Dit hield in: tijdens een vergadering van een docententeam kort vertellen wat we vanuit de Mediatheek kunnen doen om docenten en studenten te ontzorgen op het gebied van informatievaardigheid.

Mijn collega informatiespecialisten hebben tot en met oktober 124 groepen studenten getraind.

Voor de rest van het jaar staan nog 30 trainingen gepland. Naar schatting komen we uit op 3250 (niet-unieke) getrainde studenten. 

De collega's hebben ook 23 docententeams getraind; dit jaar staan er nog 6 op de rol. Naar schatting komen we uit op 300 (unieke) getrainde docenten. Dat is ca. 15 procent van het totaal aantal docenten aan de HR.

 

We bieden nu grofweg 3 type trainingen voor docenten: 1. Opfriscursus bronnen en bronnengebruik, 2. Training gericht op het leren beoordelen en begeleiden van je studenten en hun output zoals essay, opdracht, scriptie etc., 3. De plug-in training waarbij de informatiespecialist alleen voor een bepaald onderdeel (bijv. uitleg zoekstrategie) 'wordt ingevlogen' in de klas waarna de docent aan de slag gaat met  de toepassing ervan voor zijn of haar docenten.

 

Volgend jaar willen we ons nog meer richten op informatievaardigheid in de bredere context van de samenleving; hoe verhoudt de algemene ontwikkeling van de student en zijn/haar studie aan de HR zich bijv. tot een toekomstige werkgever? En wat zijn daarbij de informatievaardigheidscomponenten en ingrediënten? Bij de docenten willen we ontdekken hoe 'diep' we mogen/moeten adviseren en meedenken over bijv. leerlijnen, werkvormen, studieloopbaancoaching, onderzoeksvaardigheden en academische vaardigheden. Dit willen we omdat de component 'vaardigheden' van informatievaardigheden vaak voorwaardescheppend is voor veel onderdelen van je studie en en passant vaak ook van invloed is op je persoonlijke ontwikkeling. Informatievaardigheden houden immers niet op bij de deur van de HR. Hiermee geven we concreet vorm en vooral inhoud aan de dit jaar gepubliceerde Onderwijsvisie waarin het CvB stelt dat informatievaardigheden thuishoren in elke curriculum. En ook dat het aanleren en toepassen van informatievaardigheden van invloed zijn op gewenste resultaten in de werk-, en leefomgeving van de student. Kennis hebben van de bronnen is immers een. Het kunnen toepassen van deze kennis, de vaardigheden, is twee.  

 

UB Groningen

Janny Jonkers, 24 november 2016

 

Onze online Informatievaardigheden libguide is geevalueerd met de docenten Academic skills die de module gebruikt hebben in hun onderwijs. Een aantal docenten gaf aan dat studenten na bestudering van de module betere literatuur gebruikten voor hun papers en/of essays. Er waren uiteraard ook verbeterpunten. Op basis van de uitkomsten van deze evaluatie hebben we de libguide deze zomer volledig herzien en up-to-date gemaakt. Er wordt nu veel gebruik van gemaakt in het onderwijs. Vaak in de vorm van blended learning: studenten bestuderen de libguide in hun eigen tijd, vervolgens worden vragen erover besproken in de academic skills classes die bij een bepaald vak horen. De bibliotheek verzorgt daarna practice sessions met de studenten, geeft rondleidingen en maakt op verzoek toetsvragen gebaseerd op de online module. 

 

We kijken momenteel naar de mogelijkheid om als UB ondersteuning te bieden bij de MOOCs die aan de RUG worden gegeven. In het kader daarvan heb ik een inventarisatie gehouden onder LOOWI leden en leden van de werkgroep OOO. Het blijkt dat bibliotheken nog niet heel erg actief zijn op dit gebied, maar dat het onderwerp wel speelt. 

 

Zuyd Hogeschool

Marion Schellings, 24 november 2016

 

Na het afronden van de demo LibGuides worden er nu LibGuides gemaakt per opleiding.

Daarnaast wordt per locatie/opleiding de behoefte aan kennisclips geïnventariseerd, om vervolgens een plan van aanpak ter ontwikkeling hiervan samen met andere diensten binnen Zuyd te kunnen maken. Reeds aanwezige clips op ons Youtube kanaal krijgen, indien nodig, een update.

 

Bibliotheek Nederlandse Defensie Academie (NLDA)

Mirjam Kruize en Gerard Oerlemans, 24 november 2016

 

Alle opleidingen krijgen een basis bibliotheekinstructie van twee uur:

(Militair- Wetenschappelijke opleiding (MWO) - Korte Officiersopleiding (KOO) - Loopbaanopleidingen Instituut Defensie Leergangen (IDL) - Engelstalige wetenschappelijke masteropleiding Military Strategic Studies)

Hierbij ligt de aandacht op WorldCat Discovery en literatuuronderzoek.

 

Daarnaast bieden we workshops aan voor docenten, onderzoekers over Endnote, Zotero, auteursrecht en gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal in zowel de les als de digitale leeromgeving etc. etc. Ook studenten kunnen op verzoek extra training krijgen in de vorm van een workshop. We hebben hiervoor een nieuwe studieruimte ingericht die ruimte biedt om in groepen van ongeveer 16 personen workshops te geven.

 

In 2017 gaan we docenten en studenten extra ondersteunen m.b.v. libguides.

 

 

International Institute of Social Studies

Lidwien Lamboo, 23 november 2016

 

Afgelopen voorjaar is een eerste aanzet gegeven om de library work groups binnen de Research Paper Preparation course aan te passen. We proberen studenten i.p.v. 'information literate' meer 'information fluent' te maken. Twee van de vijf modules zijn verplaatst van term 1 naar term 2 i.v.m. betere aansluiting voor studenten op de research paper fase. De academische staf waardeert onze samenwerking en het ziet ernaar uit dat deze samenwerking een meer structureel karakter krijgt.

Binnen de universiteitsbibliotheek van de EUR (waar ISS deel van uitmaakt) zijn afgelopen maandag voorstellen voor het nieuwe jaarplan gepresenteerd. Daarbij werd in de themagroep 'Learning Support' het idee van 'the flipped classroom' omarmd. Dit vormt voor ons een stimulans om onze ideeen verder uit te werken.

 

Erasmus Universiteit Rotterdam

 Heather Boet-Foley, 22 november 2016

Vernieuwing informatievaardighedenonderwijs

Het pakket van e-modules voor bachelor 1 en 2 studenten is klaar. De e-modules vergen wel aardig wat onderhoud o.a. als gevolg van wijzigingen in het bibliotheeksysteem (WMS WorldCat) en authenticatie (EZproxy). Wij zijn nu bezig met het volgende deel van het project, het samenstellen van een pakket om PhD studenten te ondersteunen. Een aantal e-modules voor PhD studenten zijn gepubliceerd in de Training & Support Portal.  Hierin kunnen nog wijzigingen worden aangebracht afhankelijk van de feedback van onze panel van 3 promovendi. Tevens zijn de Liaison Librarians betrokken bij het ontwikkelen en geven van de workshop Doing the literature review voor de Erasmus Graduate School of Social Sciences and the Humanities (EGS3H) waarin de e-modules voor PhD studenten aan bod komen.

Doing the literature review
Session 1: Searching, selecting and evaluating literature (Judith Gulpers & Gusta Drenthe - faculty librarians, and Paul Plaatsman- data librarian)

• finding your place at the university (using the university library and its sources & specialists)
• search techniques from ‘quick & dirty’ to snowballing and cited reference searching
• scoping your search with visualisation techniques
• managing your references using bibliographic software; and creating in-text citations;
• keeping up-to-date
• know where to find reliable information and advice about data management and storage at Erasmus University.

Erasmus Data Service Centre
Het EDSC heeft in de zomer van 2016 de dienstverlening vernieuwd en aangepast.

 

• Vanaf 1 september 2016 is alle informatie op de EDSC websites in het Engels
• De EDSC handleidingen zijn bijgewerkt. De vernieuwde handleidingen worden op een nieuw responsive web-platform gepresenteerd, Wordpress:  Wordpress biedt natuurlijk ook de mogelijkheid om advies door te geven aan de doelgroep via een blog.
• De workshops zijn geevalueerd en een aantal kleine wijzigingen gemaakt in de inhoud.

EDSC workshops:

• Identifiers (in verschillende databanken, Excel, Stata)
• Bloomberg
• Bureau van Dijk (Orbis, Zephyr)
• Datastream & Thomson One Banker
• WRDS

De verschillende workshops worden minstens 1 keer per maand georganiseerd. Tijdens drukke periodes bieden zij een extra workshop elke maand.

 

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Jos Fleuren, 22 november 2016

 

Het expertteam Trainingen heeft het afgelopen jaar een start gemaakt met de nieuwe werkwijze van de Studiecentra HAN, waarbij binnen de domeinen meer zelfstandig gewerkt wordt.

De HAN werkt met ingang van dit schooljaar met twee verschillende digitale leeromgevingen,  naast HAN-Scholar is er nu ook OnderwijsOnline.

De wijze waarop trainingen worden ingepast binnen het curriculum verschilt per faculteit.

LibGuides worden breed ingezet, zowel op algemene onderwerpen als op gespecialiseerde onderdelen.

Naast intervisiebijeenkomsten voor informatiespecialisten die lessen  geven, is er een scholingstraject over didactische vaardigheden gegeven. Op dit moment werken we aan adviesvaardigheden.

Vorige maand zijn twee collega’s naar de ECIL-conferentie in Praag geweest.

 

Radboud Universiteit

Henja Korsten, 22 november 2016

 

Afgelopen tijd zijn er diverse e-modules ontwikkeld, in Xerte maar ook in LibGuides, die bedoeld zijn  om de informatievaardigheden / bibliotheekvaardigheden van onze gebruikers naar een hoger niveau te tillen. Daarbij kan gedacht worden aan modules die algemeen van aard zijn zoals het vermijden van plagiaat. Daarnaast worden modules aangeboden die gericht zijn op een specifiek wetenschapsgebied. Via de speciale website E-LITE - Electronic Library Instructions To Explore worden de modules aangeboden.
LibGuides is tevens ingezet voor de nieuwe vakgebiedenportals. Deze verschijnen binnenkort.

Verder zijn de medewerkers en specialisten wetenschappelijke informatie van de Universiteitsbibliotheek gestart met een intervisietraject om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Dit door van elkaar te leren!

 

NHTV internationaal hoger onderwijs Breda

Marjolein Verheijen, 21 november 2016

 

NHTV Mediatheek heeft een drukke instructieperiode afgerond waarin alle 1^e jaars studenten van de 5 NHTV academies uitleg hebben gekregen over basisvaardigheden voor het gebruik van de mediatheek. De trainingen zijn ondersteund met rondleidingen, kennisclips (zowel gemaakt door de mediatheek als extern), libraryguides en praktijkopdrachten.

 

Bij de NHTV Academy for Leisure is informatievaardigheid opgenomen als skill in het 1^e jaars vak Professional Leadership. De informatiespecialist van de mediatheek begeleidt studenten die, door middel van samenwerkend leren, het onderwerp informatievaardigheid gaan verkennen en presenteren aan de andere studenten.

 

Bij de NHTV Academy for Tourism is het eerstejaars curriculum vernieuwd. Er worden nu lessen deskresearch aangeboden die in samenspraak met de informatiespecialist van de mediatheek zijn ontwikkeld. De lessen worden gegeven door de docenten van de academie en zijn opgebouwd uit 2 verschillende sessies, waarbij ondersteuning plaats vind vanuit de mediatheek door middel van rondleidingen, op maat gemaakte kennisclips en libraryguides.

 

Bij de NHTV Academy for Hotel and Facility Management wordt een driejarige leerlijn informatievaardigheid geboden als structureel onderdeel van het vak Investigative Abilities (Research). Hierin wordt met de betrokken docent overleg welke IV voor studenten relevant zijn voor de specifieke fases in hun studie.  

 

De NHTV mediatheek biedt daarnaast Engelstalige workshops voor docenten en onderzoekers aan via de NHTV school for creative Education over Endnote, Copyright en Information Literacy. Op de NHTV Education Day op 24 januari 2017 zal de mediatheek waarschijnlijk 2 workshops verzorgen (Endnote en Copyright).

 

Bibliotheek Hogeschool van Amsterdam (HvA) en Universiteit van Amsterdam (UvA)

Harrie van der Meer en Noor Breuning, 21 november 2016

 

Werkgroep leerlijn informatievaardigheden

In de zomer van 2016 is het onderzoek van de werkgroep leerlijn informatievaardigheden afgerond. Informatiespecialisten hebben bij docenten van 3 faculteiten en 12 Bacheloropleidingen interviews afgenomen. In al deze opleidingen worden trainingen gegeven, verzorgd door docenten, al dan niet in samenwerking met een informatiespecialist. De trainingen zijn verplicht en geïntegreerd in een vak. Bij alle opleidingen zijn meerdere leermomenten; bij 1 opleiding is er een gedocumenteerde leerlijn. De leermomenten zijn vooral in het eerste en derde jaar  en is er nog weinig invulling voor het tweede jaar. Ook is er behoefte aan online materiaal.

Aanpassing online cursus STIP

De nieuwe, interactieve versie van de online cursus STIP zal Zoeklicht heten. De cursus zal in het nieuwe jaar opgeleverd worden. De cursus wordt gebouwd in Edx.

Onderzoek Effectiviteit Flipped Classroom

Bij de bibliotheek van de Hogeschool van Amsterdam heeft een onderzoekje plaatsgevonden naar de effectiviteit van de Flipped Classroommethode t.o.v. workshops zoals die eerder werden gegeven. Ook een interne evaluatie onder informatiespecialisten van de Flipped Classroom methode is toegevoegd. De opzet en beschikbare resultaten zijn gepresenteerd op ECIL, IVIG en bij het KNVI congres. De KNVI- presentatie vind je hier.

 

Politieacademie : Kennis - en Informatie Knooppunt (KIK)

Marianne van Nieuwenhuizen en Moniek Moekotte, 21 november 2016

 

Er is een project gestart in 2016 om de bestaande instructies en trainingen op het gebied van informatievaardigheden om te zetten naar een digitale vormgeving voor het onderwijs.  Het project loopt tot februari 2017. Daarna zullen 7 digitale producten ingezet worden binnen het onderwijs ter vervanging van de fysieke lessen/instructies.  We zijn met het projectteam bezig met het realiseren van o.a. een virtuele rondleiding (kennismaking), drie animatiefilms (zoekstrategie), een app (15 meest gebruikte bronnen), een weblecture (wetenschappelijk literatuuronderzoek) en een korte film (betrouwbaarheid, op basis van voorbeeld HVA). Als een soort van 'paraplu'  maken we een remake van de film informatievaardigheden (spreekt tot de verbeelding voor het totale plaatje).

 

 

Wageningen University & Research – Library

Annemie Kersten en Renée de Waal, 17 november 2016

 

Het project Leerlijn Informatievaardigheden is afgerond; de leerlijn is ontwikkeld. Er zijn leerdoelen geformuleerd voor verschillende niveaus (waarbij SCONULL het vertrekpunt was) en deze zijn voorzien van mogelijke activiteiten en manieren om te toetsen. Nu start het vervolgproject om informatievaardigheden in zoveel mogelijk opleidingen vorm te geven aan de hand van deze leerlijn. Daarvoor moeten nieuwe afspraken gemaakt worden met de individuele opleidingen, en nieuw lesmateriaal ontwikkeld worden.

 

Het project Library for Learning, het maken van een leermiddelen catalogus voor het zoeken van onderwijsmateriaal van WUR, is ook afgerond en wordt vervolgd met een nieuw project. Hierbij? zullen meer bronnen worden ontsloten: beeldmateriaal, Youtube filmpjes, studieboekencollectie.

 

Verder zijn/gaan we in Wageningen o.a. bezig met:

• Het opnieuw inrichten van onze cursus Information Literacy & Endnote voor PhD studenten (inhoudelijk en didactisch)

• Het uitbreiden van de website met info over informatievaardigheden voor docenten

• Uitbreiding van de informatievoorziening rond auteursrechten/readerregeling

• Het ontwikkelen van een Assessment informatievaardigheden (voor bijv. MSc studenten) of een ander soort tool.

• E-studybooks (project van SURF)

 

 

TU Delft Library 

Monique de Bont, 8 november 2016

 

Het team Education Support is bezig met de ontwikkeling van een nieuwe online Open Science cursus. Phd-studenten leren in deze cursus wat de voordelen zijn van Open Science en hoe zij kunnen werken volgens Open Science principes. 3 Thema's komen aan bod: Research Data Management, Open Access Publishing, en Social Media Strategy. De pilot staat gepland voor maart 2017. De cursus zal gemaakt worden in de nieuwe online leeromgeving van de TU Delft: Brightspace (vervanger van Blackboard).

 

Onze online instructietool TULib (http://tulib.tudelft.nl/) wordt herzien. Het krijgt een andere interface en de modules worden herschreven. De lancering van de nieuwe TULib staat gepland voor februari 2017.

 

Onze Informatievaardighedencursussen die nu in Blackboard staan zullen vanaf februari 2017 gefaseerd aangeboden worden in Brightspace. Uiterlijk augustus 2018 zullen alle opleidingen overgestapt zijn op Brightspace.

 

Hogeschool Windesheim

Valeria Alba en Rensje Wicherson, 21 november

 

 De online module IV wordt in het studiejaar 2016/2017 aangepast en zal deel uit maken van de elektronische omgeving (Netschool) van de hogeschool. 

Fysieke instructies binnen de domeinen bieden we niet aan. Wel geven we workshops waar iedere student van Windesheim zich voor aan kan melden. Het gaat om de workshops:  Literatuuronderzoek, Citeren/bronvermelding (APA), Endnote, Personal Branding, Je scriptie als visitekaartje.

We zijn aan het experimenteren met een spreekuur waar we studenten en docenten ondersteunen met literatuuronderzoek, bronvermelding, auteursrechten etc.

Er is een zevental kennisclips ontwikkeld. Een aantal zal komende periode worden vervangen vanwege verandering in wijze aanbieden informatie.